ΟΜΙΛΙΑ TOY ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΤΗΣ ΔΕΗ A.E. κ. ΑΡΘΟΥΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ ΣE ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΕΗ ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ
Τίτλος: Ο Ενεργειακός Σχεδιασμός της χώρας και η ανταγωνιστικότητα του Λιγνίτη
Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013
Κυρίες και Κύριοι,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Κατ΄αρχήν θα ήθελα να συγχαρώ το Σωματείο Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας «Σπάρτακος», για την πρωτοβουλία που είχε να συνδιοργανωθεί με τη ΔΕΗ η σημερινή ημερίδα που μας δίνει τη σημαντική ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις τόσο για θέματα που άπτονται του ενεργειακού σχεδιασμού όσο για θέματα που αφορούν άμεσα στη στρατηγική της επιχείρησης, αλλά και τις προκλήσεις που καλούμαστε και πρέπει να αντιμετωπίσουμε καθημερινά, σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον το οποίο το χαρακτηρίζουν πολλές διακυμάνσεις και ιδιαιτερότητες.
Ο ενεργειακός σχεδιασμός και η δημιουργία ενιαίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται σήμερα στην «κορυφή της ατζέντας» των 28 χωρών μελών κάτω από την επίδραση διαφόρων πολύ σημαντικών παραγόντων, όπως είναι:
Οι φορολογικές επιβαρύνσεις,
Θεσμικές παρεμβάσεις,
Οι μεταβολές στα διάφορα κόστη των ενεργειακών πρώτων υλών,
Καθώς και
Οι πολιτικές υποστήριξης της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα
Σε αυτό το σημείο, υπογραμμίζω ότι κάτω από την πίεση των ευρωπαϊκών βιομηχανιών για φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια και την υφιστάμενη ύφεση ή στασιμότητα, στην καλυτέρα των περιπτώσεων στον ευρωπαϊκό χώρο, έχει βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα του άνθρακα ως πρώτης ύλης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο ενεργειακό περιβάλλον της Ευρώπης, αποκτά ξεχωριστή σημασία το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα λιγνιτών, τα οποία μπορούν να καλύψουν σημαντικές ενεργειακές ανάγκες της χώρας.
2
Η Στρατηγική της ΔΕΗ για να είναι απόλυτα αποτελεσματική, οφείλει να υπηρετεί τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, τις ανάγκες των καταναλωτών όσο και την ανταγωνιστικότητα της εταιρείας.
Μέσα από τις επενδύσεις μας, αφενός αξιοποιούμε τις μεγάλες δυνατότητες των εγχώριων λιγνιτικών κοιτασμάτων και αφετέρου διευρύνουμε το «ενεργειακό μείγμα», ενισχύοντας τις περιβαλλοντικές επιδόσεις και την ανταγωνιστικότητα της ΔΕΗ, ενώ παράλληλα συμβάλλουμε στην περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
Ο ενεργειακός σχεδιασμός της ΔΕΗ παρουσιάζει τέσσερεις ξεχωριστές ιδιαιτερότητες σε σχέση με τις άλλες εταιρείες της ηπειρωτικής Ευρώπης:
Πρώτον και σημαντικότερο, η ΔΕΗ υλοποιεί απαρέγκλιτα τη στρατηγική επενδύσεών της μέσα σε κατά πολύ πιο αντίξοες οικονομικές συνθήκες από αυτές που επικρατούν στις οικονομίες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα κατά τα τελευταία χρόνια, ο Όμιλος ΔΕΗ υλοποιεί επενδύσεις περίπου ενός δισεκατομμυρίου ευρώ ετησίως που συμβάλλουν στην ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας και στη στήριξη της απασχόλησης, ενώ παράλληλα υλοποιεί ένα σύνολο δράσεων με στόχο την ουσιαστική υποστήριξη της ελληνικής κοινωνίας και επιχειρηματικότητας.
Δεύτερον, η ΔΕΗ υλοποιεί πολύ μεγάλες επενδύσεις προκειμένου να καλύψει τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες ενός εκτεταμένου και μη διασυνδεδεμένου με την ηπειρωτική χώρα νησιωτικού συμπλέγματος – που είναι το μεγαλύτερο μεταξύ των χωρών της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Τρίτον, η ΔΕΗ προχώρησε σε πρωτοφανείς για ευρωπαϊκή βιομηχανία ηλεκτρισμού περικοπές μισθολογικών και λοιπών δαπανών και τη μεγαλύτερη από οποιονδήποτε άλλο φορέα στην Ελλάδα, επιτυγχάνοντας σημαντική μείωση του λειτουργικού κόστους και αύξηση της παραγωγικότητας όπως αυτή αποτυπώθηκε από την επικαιροποιημένη μελέτη του διεθνή οίκου Booz Allen. Κάνουμε συνεχή προσπάθεια για τη βελτίωση των οικονομικών του Ομίλου αποσκοπώντας σε δραστική μείωση του δανεισμού του μέσα στα επόμενα 3 με 4 χρόνια.
Τέταρτον, η ΔΕΗ είναι η μοναδική ευρωπαϊκή εταιρεία ηλεκτρισμού που ανέλαβε το «τιτάνιο έργο» να συγκεντρώσει μόνη της τεράστιους πόρους από την έκτακτη φορολογία των ακινήτων, προκειμένου να αντιμετωπισθεί καίρια η επιβαλλόμενη δημοσιονομική προσαρμογή.
Κυρίες και Κύριοι,
Αποδείξαμε στους μετόχους μας και στους καταναλωτές μας, πως μπορούμε και θέλουμε να προσαρμοστούμε άμεσα στη νέα σκληρή χρηματοοικονομική πραγματικότητα που διαμορφώθηκε, προτάσσοντας αποκλειστικά το εθνικό,
3
επιχειρηματικό συμφέρον σε συνάρτηση και απόλυτο σεβασμό με το συμφέρον του καταναλωτή.
Μάλιστα, έχουμε αποδείξει με πολλούς τρόπους έμπρακτα τη δέσμευση και βούληση μας για μια απελευθερωμένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προς όφελος των καταναλωτών, υλοποιώντας την απόσχιση των Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα.
Παρά τις τεράστιες αυτές δυσκολίες, όχι μόνο δεν παρεμποδίσθηκε ο ενεργειακός σχεδιασμός της ΔΕΗ, αλλά σε μια περίοδο που το άκουσμα λέξεων όπως «ανάπτυξη», «δημιουργία» και «επενδύσεις» έφερναν στον υπόλοιπο επιχειρηματικό κόσμο μνήμες του παρελθόντος, εμείς καταφέραμε με πολύ κόπο και προσπάθεια να ολοκληρώσουμε ένα τεράστιο επενδυτικό πρόγραμμα.
Κάτι από μόνο του σπουδαίο.
Κάτι που θεωρούμε εθνικό και κοινωνικό καθήκον στα τελευταία τέσσερα χρόνια της ύφεσης.
Ενδεικτικά αναφέρω τα μεγάλα έργα που υλοποιήσαμε:
Τη νέα μονάδα του Αλιβερίου, η οποία αποτελεί την πρώτη θερμική μονάδα της Επιχείρησης με καύσιμο φυσικό αέριο - μετά από επτά χρόνια - και η οποία είναι η πιο σύγχρονη θερμική μονάδα, με τον υψηλότερο βαθμό απόδοσης, σε όλη την επικράτεια.
Το νέο υδροηλεκτρικό σταθμό Ιλαρίωνα, που αποτελεί τον πρώτο μεγάλο υδροηλεκτρικό σταθμό εδώ και δεκαπέντε χρόνια.
Ολοκληρώνουμε τη νέα θερμική μονάδα στη Μεγαλόπολη με καύσιμο το φυσικό αέριο, με τη μεταφορά του μέσω αγωγών για πρώτη φορά στην Πελοπόννησο.
Δεν περιοριστήκαμε όμως μόνο στην ολοκλήρωση των επενδύσεων που προανέφερα.
Τη δυσκολότερη στιγμή για την πατρίδα, πήραμε πρωτοβουλίες.
Βάλαμε πλώρη προκειμένου να δημιουργήσουμε το σπουδαιότερο και πλέον σύγχρονο ενεργειακό έργο το οποίο τυγχάνει να είναι και η μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα μας.
Αυτό, της νέας λιγνιτικής Μονάδας V στη Πτολεμαΐδα.
4
Ένα έργο κυριολεκτικά «πνοής» για τη Δυτική Μακεδονία αλλά και για τη χώρα γενικότερα, καθώς εξασφαλίζει πολύ υψηλές οικονομικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις αξιοποιώντας παράλληλα τα εγχώρια κοιτάσματα λιγνιτών, μειώνοντας έτσι την εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενες ενεργειακές πρώτες ύλες και συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΔΕΗ.
Η κατασκευή της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα V είναι στρατηγικής σημασίας έργο για τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ΔΕΗ, καθώς:
Ως μονάδα βάσης με το χαμηλότερο λειτουργικό κόστος, θα είναι η πρώτη μονάδα που θα φορτίζεται στην Ημερήσια Αγορά, συνεισφέροντας σημαντικά στην ανταγωνιστικότητα της ΔΕΗ έναντι των άλλων συμμετεχόντων στην ηλεκτροπαραγωγή.
Θα αναπληρώσει το μεγαλύτερο μέρος της λιγνιτικής ισχύος της ΔΕΗ, που θα τεθεί εκτός λειτουργίας τα επόμενα έτη, για περιβαλλοντικούς λόγους αλλά και λόγους συμπλήρωσης του ωφέλιμου χρόνου ζωής.
Θα ενσωματώνει τις βέλτιστες διαθέσιμες διεθνώς τεχνολογίες, οι οποίες εγγυώνται υψηλή οικονομική απόδοση και μέγιστη περιβαλλοντική προστασία.
Ένα έργο για το οποίο, όχι απλά ολοκληρώσαμε με επιτυχία τη διαγωνιστική διαδικασία, αλλά για το οποίο έχουμε ήδη σε μεγάλο βαθμό διασφαλίσει τη χρηματοδότηση του και με όρους εξαιρετικά ευνοϊκούς.
Συγκεκριμένα εξασφαλίσαμε ομολογιακό δάνειο ύψους € 739 εκατ. με κοινοπραξία ξένων τραπεζών και ετήσιο συνολικό κόστος κοντά στο 5% που θα υποστηρίζεται από τον Γερμανικό Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων Euler Hermes.
Το ομολογιακό δάνειο αυτό, αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα για την εκκίνηση των εργασιών, ενώ το χαμηλό επιτόκιο – το χαμηλότερο που έχει δοθεί σε ελληνική εταιρεία τα τελευταία χρόνια – αποτελεί απόδειξη της εμπιστοσύνης που δείχνουν οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι για τη βιωσιμότητα του έργου και αναγνώριση ότι η χώρα μας ανακτά τη διεθνή αξιοπιστία της στις διεθνείς αγορές και μάλιστα μέσω της ΔΕΗ.
Με το δάνειο αυτό, η ΔΕΗ στην πραγματικότητα ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας και απομειώνει το country risk.
Τα έργα για τη νέα Μονάδα, συμβάλλουν στην προώθηση της ανάπτυξης και απασχόλησης στην ευρύτερη περιοχή, καθώς κατά την κατασκευή της αναμένεται να απασχοληθούν έως και 3.000 άνθρωποι, ενώ κατά τη λειτουργία της το μόνιμα απασχολούμενο προσωπικό εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 250 άτομα. Παράλληλα, από
5
τις εργασίες κατασκευής και λειτουργίας της, θα επωφεληθούν άμεσα ή έμμεσα, πολλές ελληνικές επιχειρήσεις συμβάλλοντας στην άνοδο του κύκλου εργασιών τους.
Το έργο της Πτολεμαίδας V, είναι μόνο ένα από τα πολλά που έχουμε αποφασίσει να υλοποιήσουμε.
Οι παραγωγικές επενδύσεις της ΔΕΗ είναι οι μεγαλύτερες που γίνονται στη χώρα και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι, σχεδόν στο σύνολό τους, γίνονται στην ελληνική περιφέρεια που αντιμετωπίζει ιδιαίτερα υψηλή ανεργία.
Για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά προβλέπονται:
Η κατασκευή νέου θερμικού σταθμού με μηχανές εσωτερικής καύσης στη Ρόδο, ισχύος 115 MW.
Η σταδιακή ένταξη νέων μικρότερων θερμικών μονάδων συνολικής ισχύος περίπου 100 MW στα υπόλοιπα απομονωμένα μικροδίκτυα.
Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων, το οποίο είναι υψίστης σημασίας, τόσο από πλευράς ασφάλειας τροφοδοσίας όσο και από πλευράς οικονομικότητας.
Όσον αφορά την Κρήτη, προτεραιότητα δίνεται στο σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης του νησιού με την ηπειρωτική χώρα, σύμφωνα και με τις τελικές αποφάσεις της Πολιτείας για το μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό του νησιού.
Όπως οι περισσότεροι από εσάς γνωρίζετε, το περιβάλλον στο τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας συνεχώς μετασχηματίζεται δομικά τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο και συνδέεται άρρηκτα με την επίτευξη τριών στόχων:
την ασφάλεια εφοδιασμού,
την προστασία του περιβάλλοντος για την αντιμετώπιση μεταξύ άλλων και του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και
την οικονομική αποδοτικότητα.
Η στρατηγική ανάπτυξης του Ομίλου ΔΕΗ στηρίζεται στους τρεις αυτούς πυλώνες.
Η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και οι νέες καινοτόμες λύσεις έχουν αλλάξει το τοπίο στην ηλεκτροπαραγωγή δίνοντας ήδη σημαντικό μερίδιο αγοράς στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των έξυπνων δικτύων στοχεύουν στην επίτευξη πολύ χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο.
6
Προς αυτή την κατεύθυνση δίνουμε ξεχωριστή σημασία στην ανάπτυξη της θυγατρικής μας «ΔΕΗ Ανανεώσιμες», για την οποία πρόσφατα προβήκαμε σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου να ολοκληρώσουμε έργα που ήδη έχουμε ξεκινήσει.
Στόχος της εταιρείας για την επόμενη τετραετία δηλαδή μέχρι το 2017, είναι ο υπερδιπλασιασμός του χαρτοφυλακίου εγκατεστημένης ισχύς και φυσικά η αύξηση του μεριδίου της αγοράς μέσω μικρών και μεγάλων έργων, με μεγάλη διασπορά σε όλη την επικράτεια και σε όλες τις μορφές ΑΠΕ, προσδίδοντας μια διαφορετική και βιώσιμη αναπτυξιακή νότα σε περιοχές που το έχουν ανάγκη.
Ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας εξυπηρετείται με τον πλέον υπεύθυνο τρόπο από τη ΔΕΗ, η οποία διευρύνει και εμπλουτίζει συνεχώς το ενεργειακό μείγμα της αξιοποιώντας ισορροπημένα τις δυνατότητες του λιγνίτη, των νερών της χώρας, τις ΑΠΕ και το εισαγόμενο φυσικό αέριο.
Με αυτό το «ενεργειακό μείγμα» μπορούμε να προσδοκούμε ότι θα παραμείνουν πολύ χαμηλοί οι κίνδυνοι για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας και ότι οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας θα εξακολουθήσουν να παραμένουν από τις χαμηλότερες μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα ήθελα να τονίσω ότι ο ενεργειακός μας σχεδιασμός προχώρησε παράλληλα με μια - πρωτοπόρα για τα ευρωπαϊκά δεδομένα - πολιτική κοινωνικής υπευθυνότητας για την ενεργό υποστήριξη των πελατών μας που δοκιμάζονται έντονα από την οικονομική κρίση.
Συγκεκριμένα:
Αναλάβαμε μια πολύ σημαντική κοινωνική υποχρέωση προσφέροντας προγράμματα διακανονισμών των οφειλών και ακόμα ευνοϊκότερους όρους για τους ευάλωτες συμπολίτες μας.
Στηρίξαμε ενεργά και από την αρχή το θεσμό της Πολιτείας για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, που σήμερα αξιοποιούν περισσότερα από τετρακόσιες χιλιάδες νοικοκυριά.
Ξεπεράσαμε αρκετά από τα προβλήματα που η κρίση αυτή ανέδειξε στον τομέα εξυπηρέτησης πελατών, στον οποίο οι εργαζόμενοι σε αυτόν – ολοένα και λιγότεροι– καλούνται να κάνουν περισσότερα και κάτω από ασφυκτική πίεση με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία των εργαζομένων αλλά και των πελατών μας. Αντιδράσαμε άμεσα με στρατηγικές συνεργασίες για την ανάπτυξη δικτύου καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα και την παροχή τηλεφωνικής και ηλεκτρονικής εξυπηρέτησης υψηλοτέρου επιπέδου σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
7
Στηρίξαμε την ελληνική βιομηχανία, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις προσφέροντας τόσο διευκολύνσεις αλλά και νέα χαμηλότερα και ευνοϊκότερα τιμολόγια, προκειμένου να είναι και πάλι ανταγωνιστικές.
Θα μου επιτρέψετε τώρα να σταθώ στο θέμα του Ενεργειακού Σχεδιασμού της πατρίδας, ο οποίος - για να είναι μακροχρόνια αποτελεσματικός και βιώσιμος – επιβάλλεται να στηρίζεται στον υγιή ανταγωνισμό και σε «ξεκάθαρους κανόνες του επιχειρείν».
Στη ΔΕΗ δεν μεμψιμοιρούμε.
Αναλαμβάνουμε ως οφείλουμε τις υποχρεώσεις που μας αναλογούν.
Ωστόσο, διαπιστώνουμε «σοβαρές στρεβλώσεις» που δημιουργούν κινδύνους για τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας.
Ήμασταν αυτοί που δώσαμε μάχη προκειμένου να επέλθει ο εξορθολογισμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Φέραμε το θέμα στο προσκήνιο εν μέσω οικονομικής κρίσης, αντιπαλεύοντας επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία η πρότερη κατάσταση εξυπηρετούσε αλλά που δεν πρόσφερε τίποτα σε επίπεδο ανάπτυξης ή σε επίπεδο υγιούς ανταγωνισμού προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
Η ΔΕΗ έχει επανειλημμένα καταθέσει στους αρμόδιους φορείς συγκεκριμένες
προτάσεις για την αναδιοργάνωση της εγχώριας Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας έτσι ώστε:
Να λειτουργεί με διαφάνεια και προβλεψιμότητα, προκειμένου να είναι ελκυστική για νέες επενδύσεις όταν και όπου αυτές χρειάζονται
Να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της Εθνικής Οικονομίας και
Να διασφαλίζει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού σε μακροπρόθεσμη βάση.
Ας μην ξεχνάμε ότι το Ελληνικό μοντέλο Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει σύντομα να προσαρμοσθεί στο ενιαίο Ευρωπαϊκό μοντέλο - το ονομαζόμενο target model - με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης του «υποχρεωτικού pool» από «διμερείς συμβάσεις παραγωγών και προμηθευτών» αλλά και από «χρηματιστήριο ενέργειας».
Στο πλαίσιο αναδιοργάνωσης της εγχώριας Αγοράς Ηλεκτρισμού, η ΡΑΕ με σημαντική καθυστέρηση εξέδωσε δύο αποφάσεις, τις 338 και 339 τον Ιούλιο του 2013.
8
Αν και οι αποφάσεις αυτές υποτίθεται ότι στοχεύουν στην κατάργηση των χρόνιων στρεβλώσεων της Αγοράς, στην πράξη παρατείνουν και επιδεινώνουν πλήθος υφιστάμενων στρεβλώσεων, με αποτέλεσμα τη σημαντική οικονομική επιβάρυνση της Αγοράς γενικότερα και των τελικών καταναλωτών ειδικότερα.
Πιο συγκεκριμένα:
Οι αποφάσεις 338 και 339 της ΡΑΕ προβλέπουν τη σταδιακή και όχι άμεση κατάργηση του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους, ο οποίος επιβάρυνε για αρκετά χρόνια το κόστος ηλεκτροπαραγωγής και το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας μέσω της άσκοπης κατανάλωσης εισαγόμενου φυσικού αερίου σε βάρος εγχώριων ενεργειακών πηγών.
Επιπλέον, η σταδιακή κατάργηση του παραπάνω στρεβλωτικού μηχανισμού προβλέπεται «υπό όρους», εφόσον η ΡΑΕ δηλώνει ότι ενδέχεται να αντικαταστήσει το μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους από άλλα «εναλλακτικά μέτρα» σε περίπτωση που το κρίνει αναγκαίο.
Οι αποφάσεις 338 και 339 προβλέπουν επίσης άμεση τροποποίηση του Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος με τρόπο ώστε να επιδεινώνονται αντί να αμβλύνονται οι στρεβλώσεις στην Αγορά.
Ειδικότερα, η τροποποίηση του μηχανισμού διασφάλισης επαρκούς ισχύος προβλέπει:
Την αυθαίρετη διαγραφή των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος (ή ΑΔΙ) συγκεκριμένων μονάδων της ΔΕΗ,
Τον επίσης αυθαίρετο διπλασιασμό των ΑΔΙ των μονάδων φυσικού αερίου με το πρόσχημα ότι αυτές είναι ευέλικτες μονάδες απαραίτητες για συνθήκες υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ στο Σύστημα και
Την αδικαιολόγητη αύξηση της διοικητικά καθοριζόμενης τιμής των ΑΔΙ από 45.000 €/MW κατ’ έτος σε 56.000, εν μέσω οικονομικής ύφεσης και υπερεπάρκειας ισχύος.
Στο παραπάνω πλαίσιο, η Πολιτεία, σε συμφωνία με τους δανειστές, στο πλαίσιο του ισχύοντος δημοσιονομικού προγράμματος για την οικονομική ανάπτυξη, επέλεξε ως τον βέλτιστο τρόπο για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας την αναδιάρθρωση και αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, ως εξής:
Ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) ως τα μέσα του 2014,
Δημιουργία νέας καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρισμού, της λεγόμενης «Μικρής ΔΕΗ», ως το πρώτο τρίμηνο του 2015. Η «Μικρή ΔΕΗ» θα περιλαμβάνει το 30% περίπου του παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ, λαμβάνοντας υπόψη και την απόσυρση παλαιών μονάδων, αλλά και την σχεδιαζόμενη κατασκευή νέων. Η «Μικρή ΔΕΗ» προβλέπεται να έχει και αναλογικό ποσοστό της δραστηριότητας της Γενικής Διεύθυνσης Εμπορίας της
9
ΔΕΗ. Επίσης, θα περιλαμβάνει πρόσβαση σε λιγνίτη, συμπεριλαμβάνοντας στο χαρτοφυλάκιό της και ορυχεία λιγνίτη που σήμερα διαχειρίζεται η ΔΕΗ, για την τροφοδοσία των αντίστοιχων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Συνεπώς, τόσο το παραγωγικό μίγμα όσο και η πελατειακή βάση της «Μικρής ΔΕΗ», θα αντικατοπτρίζουν αναλογικά τα αντίστοιχα τμήματα της ΔΕΗ.
και
Περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ -μέσω της διάθεσης του 17% των μετοχών που κατέχει το Ελληνικό Δημόσιο, κατά προτίμηση σε στρατηγικό επενδυτή- ως το τέλος του 2015 ή το πρώτο τρίμηνο του 2016 το αργότερο.
Δεν θα ήθελα να επεκταθώ περισσότερο στο συγκεκριμένο θέμα αναδιάρθρωσης και αποκρατικοποιήσεων – καθώς είναι θέμα αποκλειστικά της Πολιτείας - παρ’ ότι αντιλαμβάνομαι ότι θα ενδιαφέρει πολλούς, αφού αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη η ρύθμιση επιμέρους λεπτομερειών και η λήψη οριστικών αποφάσεων επί της διαδικασίας.
Εκείνο που μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι ότι από πλευράς ΔΕΗ θα κάνουμε ότι είναι δυνατό, και ότι είναι αναγκαίο ώστε, οι όποιες αλλαγές να γίνουν με απόλυτο γνώμονα τα συμφέροντα της επιχείρησης, των εργαζομένων και των πολιτών - καταναλωτών μας.
Στόχος μας, να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητα αλλά και να συνεχίσουμε τη μεγάλη παράδοση ωφέλειας και προσφοράς και στην επόμενη μέρα.
Να θυμίσω, ότι σε σχέση με ρυθμιστικά θέματα, η ΡΑΕ έχει εξαγγείλει ως μεταβατικό στάδιο, μέχρι την υλοποίηση των οριστικών μέτρων που προαναφέραμε, την πρόσβαση Τρίτων στο χαρτοφυλάκιο της λιγνιτικής και ενδεχομένως και της υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ, μέσω μιας διαδικασίας VPPs ή ΝΟΜΕ.
Τα VPPs αποτελούν ουσιαστικά δημοπρασίες ισχύος από χαρτοφυλάκιο μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που είναι αρκετά συνήθης πρακτική σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχουν το πλεονέκτημα ότι παρέχουν πρόσβαση προς Τρίτους προμηθευτές σε φθηνή ενέργεια της κυρίαρχης ηλεκτρικής εταιρείας, σε τιμές «Αγοράς» που διαμορφώνονται ελεύθερα από την προσφορά και τη ζήτηση.
Το ΝΟΜΕ είναι μια πολύ ειδική περίπτωση παραχώρησης ενέργειας προς Τρίτους που έχει εφαρμοστεί για ειδικούς λόγους πρόσφατα στη Γαλλία και έχει δεχτεί κριτική από πολλούς, εφόσον η ενέργεια προσφέρεται σε προκαθορισμένη «ρυθμιζόμενη» από την Πολιτεία τιμή, ανεξαρτήτως των συνθηκών της ελεύθερης Αγοράς.
Η γνώμη της ΔΕΗ είναι ότι οι διαδικασίες VPPs ή ΝΟΜΕ είναι πλέον άνευ νοήματος εφόσον υπάρχει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για τη δημιουργία της «μικρής ΔΕΗ» ως το πρώτο τρίμηνο 2015 και την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ ως το πρώτο τρίμηνο 2016 το αργότερο. Αν όμως, παρ’ όλα αυτά θα πρέπει να εφαρμοστεί κάποια σύντομη
10
μεταβατική διαδικασία, τότε θα πρέπει να προτιμηθούν τα VPPs έναντι του ΝΟΜΕ, εφόσον μόνον αυτά είναι σύμφωνα με τις αρχές της Αγοράς για την ελεύθερη διαμόρφωση της τιμής.
Σε κάθε περίπτωση είναι απολύτως απαραίτητο η ενέργεια που θα αποκτήσουν οι τρίτοι μέσα από τα VPPs ή ΝΟΜΕ να διοχετεύεται προς τους τελικούς καταναλωτές και μάλιστα προς ένα όσο το δυνατό πιο τυπικό μείγμα τελικών καταναλωτών Χαμηλής, Μέσης και Υψηλής Τάσης, ανάλογο με αυτό της ΔΕΗ.
Επίσης, είναι απαραίτητο η τιμή της ενέργειας, να αντανακλά κατ’ ελάχιστον το πλήρες κόστος της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνιτικές ή/και υδροηλεκτρικές μονάδες, συν ένα εύλογο για τη δραστηριότητα της ηλεκτροπαραγωγής κέρδος.
Είναι πολύ σημαντικό οι όποιες αποφάσεις της ΡΑΕ και της Πολιτείας να μην οδηγήσουν σε οικονομική ασφυξία μια εισηγμένη εταιρεία δημοσίου συμφέροντος και κοινωνικής ωφέλειας όπως η ΔΕΗ, η οποία μάλιστα αποτελεί το μοναδικό πυλώνα του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας ως ο μεγαλύτερος παραγωγός και ως de facto τελευταίο καταφύγιο και προμηθευτής καθολικής υπηρεσίας. Η ΔΕΗ αναγκάζεται εκ του νόμου – και το πράττει - να αποτελεί το καθολικό καταφύγιο δεκάδων χιλιάδων καταναλωτών επειδή κάποιοι ελεγκτικοί και ρυθμιστικοί μηχανισμοί απέτυχαν, δεν γνώριζαν ή απλά επειδή δεν ήταν αποτελεσματικοί.
Πράγματι, η ΔΕΗ εκ του θεσμικού της ρόλου έχει αναλάβει υποχρεώσεις και υπηρεσίες που δεν βαραίνουν άλλους συμμετέχοντες στην αγορά, πολλές φορές μάλιστα - κατά δήλωση της ίδιας της ΡΑΕ - η ΔΕΗ υπόκειται σε ασύμμετρα μέτρα σε σχέση με τους άλλους συμμετέχοντες προκειμένου να επιτευχθεί περαιτέρω άνοιγμα στην αγορά.
Να σας θυμίσω σε αυτό το σημείο τον κοστολογικό έλεγχο τον οποίο διενεργεί αυτή τη στιγμή η ΡΑΕ στη ΔΕΗ, ακόμα και στις ανταγωνιστικές δραστηριότητες της Παραγωγής και της Εμπορίας, ενώ δεν διενεργεί αντίστοιχους ελέγχους σε άλλους συμμετέχοντες στην Αγορά ως προς την αποτελεσματικότητά τους και την οικονομική τους απόδοση. Και εδώ να σας θυμίσω το κλείσιμο των δύο εταιρειών Προμήθειας το περασμένο έτος, που άφησαν μεγάλα χρέη τόσο στην Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας όσο και στη Πολιτεία, με τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις που συνεχίζουν αμείωτες μέχρι σήμερα.
Προβληματίζει έντονα το γεγονός, ότι σε πολλές από τις προσπάθειες μας παρουσιάζονται εμπόδια στο έργο μας, και μια αν θέλετε προκατάληψη αν όχι μονομανία σε σχέση με την Επιχείρησή μας.
Η βιωσιμότητα της ΔΕΗ -και κατ’ επέκταση η βιωσιμότητα του συνόλου της Αγοράς - δεν επιτρέπεται να τίθεται σε κίνδυνο μέσα από ρυθμιστικές, διαιτητικές ή άλλες αποφάσεις - αδικαιολόγητες, δυσεξήγητες και εσφαλμένες - με τις οποίες επιχειρείται να εξαναγκαστεί η ΔΕΗ να πωλεί ενέργεια σε πελάτες της «επί ζημία», σε τιμές
11
προδήλως κάτω του κόστους, όπως αυτό προκύπτει από τα δημοσιευμένα και ελεγμένα οικονομικά στοιχεία της Επιχείρησης.
Η πρόσφατη απόφαση της πλειοψηφίας της διαιτησίας για το ύψος τιμολόγησης στην ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ είναι σκανδαλώδης.
Με την απόφαση της, η πλειοψηφία της διαιτησίας προσπαθεί να επιβάλλει στη ΔΕΗ να παρανομήσει, ενώ παράλληλα δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος του κοινωνικού συνόλου, εις βάρος όλων των καταναλωτών στη χώρα μας και αδικεί κατάφωρα την Επιχείρηση μας, καθώς, όπως είπα, μας υποχρεώνει να πουλάμε ενέργεια κάτω του κόστους.
Παρότι αναθέσαμε σε έγκυρο ανεξάρτητο σύμβουλο, την εταιρία PWC, να μελετήσει το κόστος ΔΕΗ, η μελέτη αυτή αν και κατατέθηκε στη διαιτησία αγνοήθηκε προκλητικά.
H πλειοψηφία της διαιτησίας απλά έκρινε πως η μελέτη της PWC δεν είναι αξιόπιστη και επέλεξε να βασιστεί σε όσα παρουσίασε στέλεχος της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΑΕ σχετικά με το κόστος της ΔΕΗ.
Η τιμή που αποφάσισε η διαιτησία στην πραγματικότητα είναι 36,6 ευρώ/MWh και όχι τα 40,7 ευρώ/MWh όπως έγινε γνωστό, καθώς στα 40,7 ευρώ/MWh περιλαμβάνονται και άλλα έξοδα.
Αντίθετα, το αποτέλεσμα της μελέτης της PWC, αποδεικνύει πως το μεσοσταθμικό κόστος της ΔΕΗ είναι 72 ευρώ/MWh, ενώ το κόστος λιγνιτικής παραγωγής, πάνω στη οποία βασίστηκε η απόφαση της διαιτησίας, είναι 62 ευρώ/MWh.
Δεν μπορεί όλοι εκτός ΔΕΗ, καλύτερα και από την ίδια τη ΔΕΗ, να γνωρίζουν το δικό της κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Ας είμαστε σοβαροί λοιπόν! Αυτή η απόφαση θέτει σε άμεσο κίνδυνο όχι μόνο τη βιωσιμότητα της ΔΕΗ, όσο και την όλη προσπάθεια για άνοιγμα της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον κάνει πρακτικά αδύνατη την είσοδο ανταγωνιστών στην προμήθεια.
Από την πρώτη στιγμή της γνωστοποίησης της απόφασης της διαιτησίας, υπενθυμίσαμε πως η ΔΕΗ πάντα σέβεται όλες τις αποφάσεις που την αφορούν.
Επίσης είπαμε ότι εξετάζουμε κάθε νόμιμο τρόπο αντίδρασης, προκειμένου να προασπίσουμε τα συμφέροντα των μετόχων και των πελατών-καταναλωτών μας - και αυτό ακριβώς κάναμε.
Η ΔΕΗ αποφάσισε με ομόφωνη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, την καταγγελία – όπως και κάναμε – της συμβατικής μας σχέσης με την εταιρεία Αλουμίνιον. Δηλαδή
12
να μην είμαστε εμείς πλέον ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας στον συγκεκριμένο καταναλωτή.
Άλλωστε το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας αλλά και το ρυθμιστικό πλαίσιο δίνουν σε όλους τους καταναλωτές την επιλογή όχι μόνο εναλλακτικών παρόχων αλλά και πολλούς άλλους τρόπους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε μην εξαρτώνται από ένα και μόνο προμηθευτή.
Παράλληλα, αποφασίσαμε να καταφύγουμε άμεσα και στις αρχές ανταγωνισμού της ΕΕ για παράνομη κρατική ενίσχυση.
Και επαναλαμβάνω, τις κινήσεις αυτές τις κάνουμε προκειμένου να διαφυλάξουμε την ίδια τη ΔΕΗ, τους καταναλωτές, αλλά και το Κράτος, αφού αυτοί ουσιαστικά βλάπτονται από τις απώλειες ύψους 109 εκατομμυρίων ευρώ που προκαλεί αυτή η απόφαση στη ΔΕΗ.
Είναι πάντα κρίσιμο ζήτημα, απολύτως αυτονόητο και επιβεβλημένο για την προστασία των επιχειρήσεων, των καταναλωτών και του κύρους της χώρας μας, όλες οι εταιρείες να έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις έναντι του νόμου και των αρμόδιων φορέων.
Στην Ελλάδα του σήμερα,
Στην Ελλάδα της κρίσης,
Στην Ελλάδα που έχει την ευκαιρία και προσπαθεί να αλλάξει,
Σε μια κοινωνία που οι Έλληνες πολίτες καθημερινά δίνουν μάχη επιβίωσης, η ΔΕΗ θα αντιπαλέψει με όλους τους νόμιμους τρόπους αποφάσεις που την αφορούν και που είναι στρεβλές, προκλητικές και που τελικά θίγουν όλους μας, όχι μόνο οικονομικά αλλά και ηθικά.
Κυρίες και Κύριοι,
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η Διοίκηση και οι εργαζόμενοι του Ομίλου μας είναι προσηλωμένοι στην προσπάθεια βελτιστοποίησης της λειτουργίας της, έχοντας ως προτεραιότητες την περαιτέρω βελτίωση της παραγωγικότητας, τη διαχείριση των εισπράξεων στην τρέχουσα περίοδο της οικονομικής κρίσης, τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και την προσαρμογή της στρατηγικής της για ρυθμιστικά θέματα στο υπό διαμόρφωση νέο περιβάλλον της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Πιστεύουμε ότι στη σημερινή δύσκολη συγκυρία, είναι απαραίτητο να λαμβάνονται αποφάσεις και να υλοποιούνται δράσεις οι οποίες θα στηρίζουν την προσπάθεια για ανάκαμψη και θα σηματοδοτούν τη σταθερή προσήλωση όλων μας στο δρόμο της ανάπτυξης.
13
Να είστε σίγουροι ότι στη ΔΕΗ αντιλαμβανόμαστε πλήρως την ευθύνη που μας αναλογεί στο δύσκολο αυτό έργο, και είμαστε έτοιμοι να την αναλάβουμε.
Με τις επενδύσεις αυτές, με νέα χαμηλά τιμολόγια που προσφέρονται για τον εξορθολογισμό του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά τους, και με την παράλληλη στήριξη των καταναλωτών και ιδιαίτερα των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, η ΔΕΗ αποτελεί τον πιο σημαντικό μοχλό επανεκκίνησης της Ελληνικής Οικονομίας και βασικό πυλώνα οικονομικής ανάπτυξης για την χώρα μας.
Η χώρα χρειάζεται επενδύσεις και ανάπτυξη, και το κάνουμε πράξη.
Η χώρα χρειάζεται υγιή ανταγωνισμό με το τελικό όφελος στον καταναλωτή, και καθημερινά δίνουμε μάχη για αυτό.
Η κοινωνία απαιτεί υπευθυνότητα και έχει ανάγκη από ευαισθησία και αλληλεγγύη. Εμείς, η μοναδική εταιρεία κοινής ωφέλειας τα κάνουμε σήμερα και θα συνεχίσουμε να τα πράττουμε.
Σας Ευχαριστώ