Χαιρετισμός του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου κ. Πανίκου Δημητριάδη στο 44ο Τακτικό Παγκύπριο Συνέδριο της ΕΤΥΚ  12/05/2012 Είναι με ιδιαίτερη τιμή που αποδέχθηκα την πρόσκλησή σας να απευθύνω χαιρετισμό στο 44o Τακτικό Παγκύπριο Συνέδριο της ΕΤΥΚ, μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης με πλουσιότατο έργο στη διαχρονική υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στον ευρύτερο τραπεζικό τομέα της Κύπρου. Σας ευχαριστώ θερμά γιατί μου δίδετε την πρώτη ευκαιρία από την ημέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου (ΚΤΚ) να εκφράσω δημόσια και εν συντομία κάποιες εκτιμήσεις μου σε ό,τι αφορά την κατάσταση και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή οικονομία. Αναλαμβάνω τα καθήκοντά μου ως Διοικητής της ΚΤΚ σε μια ομολογουμένως δύσκολη συγκυρία για την οικονομία της χώρας μας αλλά και της ζώνης του ευρώ ως σύνολο. Έχουμε ενώπιων μας συγκεκριμένα προβλήματα τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, προβλήματα που προέκυψαν τόσο από τη διεθνή οικονομική κρίση που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2008 όσο και από τη μετεξέλιξή της σε κρίση χρέους σε πολλές από τις χώρες μέλη της ζώνης του ευρώ. Η Κύπρος επηρεάστηκε αναπόφευκτα από τις δυσάρεστες αυτές οικονομικές εξελίξεις, και ιδιαίτερα από τις συνέπειες της δημοσιονομικής κρίσης που έπληξε την ελληνική οικονομία. Μια οικονομία η οποία συνδέεται άμεσα και ποικιλοτρόπως με την οικονομία της Κύπρου και ειδικότερα με τον τραπεζικό μας τομέα. Οι συνέπειες από την απομείωση του ελληνικού χρέους έχουν δημιουργήσει πρωτοφανείς προκλήσεις στον συγκεκριμένο τομέα, από την αντιμετώπιση των οποίων εξαρτάται άμεσα η επαναφορά της κυπριακής οικονομίας σε συνθήκες υγιούς και βιώσιμης ανάπτυξης. Οι χειρισμοί που γίνονται τόσο από την ΚΤΚ όσο και από το Υπουργείο Οικονομικών επικεντρώνονται στην ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα το συντομότερο δυνατόν και την επανάκτηση του ρόλου του ως ατμομηχανή ανάπτυξης και προόδου για τις κυπριακές επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Παράλληλα με τις προσπάθειες για αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τραπεζικό τομέα, θα πρέπει να στηριχθούν και οι προσπάθειες που το Υπουργείο Οικονομικών καταβάλλει ως προς την εξυγίανση της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, η οποία ανατράπηκε εξ αιτίας κυρίως της διεθνούς οικονομικής κρίσης και της ύφεσης που συνεπακόλουθα προκλήθηκε στην κυπριακή οικονομία. Τόσο στην Κύπρο όσο και γενικότερα στη ζώνη του ευρώ γίνεται πλέον κατανοητό πως η πολιτική λιτότητας από μόνη της δεν είναι αρκετή για να επαναφέρει τα δημοσιονομικά μιας οποιασδήποτε χώρας σε υγιή βάση, ιδιαίτερα όταν και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ ακολουθούν την ίδια πολιτική. Πάνω από όλα χρειάζεται ανάπτυξη. Τερματισμός της ανοδικής τάσης της ανεργίας, διεύρυνση της απασχόλησης. Η τήρηση του Δημοσιονομικού Πλαισίου που συμφωνήθηκε από τους ηγέτες της ζώνης του ευρώ αποτελεί μεν ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της επανάκτησης των δημοσιονομικών ισορροπιών, αλλά η περαιτέρω ύφεση που τα μέτρα λιτότητας από μόνα τους αναπαράγουν ενισχύει, δυστυχώς, τον φαύλο κύκλο μεταξύ της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας και της διεύρυνσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Γιʼ αυτό απαιτείται ο εμπλουτισμός ή ο συνδυασμός του υφιστάμενου Δημοσιονομικού Πλαισίου με ένα ισχυρό πλαίσιο μέτρων ανάπτυξης. Με ένα ισχυρό δίκτυ προστασίας της απασχόλησης και του βιοτικού επιπέδου των πολιτών που θα θέσει τέρμα στην περαιτέρω κατολίσθηση των εσόδων του κράτους και την συνεπακόλουθη περαιτέρω μεγέθυνση των ελλειμμάτων. Για παράδειγμα, η μείωση των μη παραγωγικών δημοσίων δαπανών θα πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται με διεύρυνση τόσο του μεγέθους όσο και της ποιότητας και αποτελεσματικότητας των αναπτυξιακών δαπανών. Η παραγωγικότητα της χώρας θα πρέπει επίσης να ενισχυθεί με επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και σύγχρονη τεχνολογία. Με πρώτιστο για τη δική μας χώρα στόχο, την αποκατάσταση των ρυθμών ανάπτυξης στα προ της κρίσης χρόνια. Για τους πιο πάνω λόγους, θα ήθελα στο σημείο αυτό να σημειώσω με ιδιαίτερη ικανοποίηση τις θέσεις που εξέφρασε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) μετά την τελευταία συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στη Βαρκελώνη (5 Μαΐου 2012). Συγκεκριμένα, ο κ. Ντράγκι τόνισε πως «υπάρχει ανάγκη για ένα πλαίσιο ανάπτυξης» και πως «δεν υπάρχει καμία απολύτως αντίθεση μεταξύ ενός πλαισίου ανάπτυξης και ενός δημοσιονομικού πλαισίου». Πρόσθεσε επίσης ότι «η ανάπτυξη είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα εάν βασίζεται σε μια σειρά από παραμέτρους, μια από τις οποίες είναι η δημοσιονομική σταθερότητα» και ότι «θα πρέπει να τοποθετήσουμε την ανάπτυξη στο κέντρο της ατζέντας». Η θέση αυτή φαίνεται σαφέστατα να κερδίζει έδαφος ανάμεσα στους Ευρωπαίους ηγέτες. Υποστηρικτικές προς την ανάπτυξη θέσεις εξέφρασε και ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Όλι Ρεν ο οποίος στις 5 Μαΐου τόνισε ότι «ενώ η δημοσιονομική εξυγίανση είναι αναπόφευκτη και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν το κλειδί για την ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα, η ενεργός δημοσιονομική πολιτική για την προώθηση της ανάπτυξης είναι εξίσου αναγκαία». «Χρειαζόμαστε», πρόσθεσε, «σταθερότητα, αλλά χρειαζόμαστε και ανάπτυξη». Ειδικότερα, ο κ.Ρεν υποστήριξε ότι «η δημοσιονομική εξυγίανση, ενώ είναι αναγκαία, πρέπει να γίνεται με ένα φιλικό προς την ανάπτυξη και διαφοροποιημένο τρόπο προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της απαραίτητης δημοσιονομικής εξυγίανσης και των ανησυχιών που υφίστανται για την ανάπτυξη». Σημείωσε περαιτέρω ότι χρειαζόμαστε «περισσότερες ευρωπαϊκές διασυνοριακές και κοινοτικές επενδύσεις σε έργα υποδομής – στην ενέργεια, τις μεταφορές, την καινοτομία, την έρευνα και τις επικοινωνίες» προσθέτοντας ότι «το τελευταίο έτος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία ειδικών ομολόγων («project bonds») για επενδύσεις υποδομής, τα οποία αποτελούν ένα νέο εργαλείο για απελευθέρωση της ιδιωτικής χρηματοδότησης. Προτείναμε, συνέχισε ο κ. Όλι Ρεν, «τη χρησιμοποίηση του προϋπολογισμού της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για περιορισμένο καταμερισμό των κινδύνων με ιδιώτες επενδυτές», προσθέτοντας επίσης ότι εξετάζεται η πιθανότητα «επαναπρογραμματισμού των διαρθρωτικών ταμείων όπως έχει γίνει πρόσφατα με την Ελλάδα». Αυτό, είπε, «μπορεί να γίνει αποτελεσματικά μέσω εγγυητικών ταμείων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δυσχερείς συνθήκες χρηματοδότησης που συχνά αντιμετωπίζουν». Τόνισε, τέλος, ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι ένα ισχυρό ίδρυμα της ΕΕ για τη στήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης, γιʼ αυτό και οι κεφαλαιακές της ανάγκες πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η πράσινη ανάπτυξη, κατέληξε, είναι επίσης σημαντικός στόχος της στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Ευελπιστώ ότι οι πιο πάνω στρατηγικές ανάπτυξης και οι νέες δυνατότητες που διανοίγονται στην ΕΕ μέσω των νέων εργαλείων που προτείνει ο κ. Ρεν θα εξεταστούν με προσοχή και θα τύχουν εκμετάλλευσης και από τη δική μας χώρα. Τόσο τα εργαλεία προώθησης νέων έργων υποδομής, με ευρωπαϊκή κυρίως χρηματοδότηση μέσω του επαναπρογραμματισμού των διαρθρωτικών ταμείων, όσο και η απελευθέρωση πόρων προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να αποτελέσουν ουσιαστικά βήματα προς την αντιμετώπιση της σημερινής ύφεσης. Κλείνοντας, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι τόσο η ΚΤΚ όσο και εγώ ως Διοικητής θα εργαστούμε μεθοδικά και σε στενή συνεργασία με την Κυβέρνηση, το Υπουργείο Οικονομικών και όλους τους κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς του τόπου έτσι ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε καταλλήλως τις δύσκολες προκλήσεις που βρίσκονται ενώπιων μας. Το χρωστούμε στην πατρίδα μας, το χρωστούμε κυρίως στις μέλλουσες γενιές. Είμαι αισιόδοξος ότι με σκληρή δουλειά, με αγαστή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, μεθοδικότητα, εντιμότητα και λεπτούς χειρισμούς, τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου, οι σημερινές δυσκολίες θα ξεπεραστούν.