Ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών
Σε σχέση με δημοσιεύματα για άντληση ρευστότητας από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα για τις χρηματοδοτικές ανάγκες του κράτους, το Υπουργείο Οικονομικών επιθυμεί να διευκρινίσει τα πιο κάτω:
1. Η συμμετοχή των κυπριακών τραπεζών στους τίτλους του Κυπριακού Δημοσίου έχει διατηρηθεί σταθερή
Η συμμετοχή των κυπριακών τραπεζών στους τίτλους του Κυπριακού Δημοσίου από το 2004 μέχρι σήμερα δεν έχει μεταβληθεί ουσιαστικά. Ο μέσος όρος επένδυσης των κυπριακών τραπεζών κατά την έκδοση για την τετραετία 2004-2007 ήταν 3,298 δις ευρώ, ενώ για την τετραετία 2008-2011 είναι 3,054 δις ευρώ Νοείται ότι οποιεσδήποτε αγορές σε κυπριακούς τίτλους γίνονται από τις τράπεζες στη δευτερογενή αγορά γίνονται ως μέρος της επενδυτικής πολιτικής των τραπεζών και ουδεμία σχέση έχει η Κυπριακή Δημοκρατία ως εκδότης. Τα πλήρη στοιχεία παρατίθενται στον πιο κάτω πίνακα.
Πίνακας: Ύψος κρατικών χρεογράφων και γραμματίων, σε εκατομμύρια ευρώ, στην κατοχή των εγχώριων τραπεζών (κατά την έκδοση):
Μέσος όρος
2004-2007
Κατά την
31-12-2007
Κατά την
31-12-2011
Μέσος όρος
2008-2011
Χρεόγραφα Αναπτύξεως
2684
3220
2384
2255
Γραμμάτια Δημοσίου
514
202
705
313
Ευρωομόλογα ΕΜΤΝ
100
100
866
486
Σύνολο
3298
3522
3955
3054
Ως %
καταθέσεων
7,4% α
6,7%
5,67% β
4,79%
Ως %
δημοσίου χρέους
34,8%
38%
32,6%
29,7%
α. Μέσος όρος καταθέσεων 2005-2007, με βάση διαθέσιμα στοιχεία από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου
β. Συνολικές καταθέσεις στις 30-9-2011 (τελευταία στοιχεία)
Η άντληση κεφαλαίων από το τραπεζικό σύστημα υπολογίζεται στα 1501 εκ ευρώ στο διάστημα 2009-2011 ή περίπου 500 εκ ευρώ ανά έτος.
Το ποσό αυτό είναι δυσανάλογα μικρό σε σχέση με την εξέλιξη των καταθέσεων των τραπεζών μεταξύ Δεκεμβρίου 2008 και Σεπτεμβρίου 2011, οι οποίες αυξήθηκαν από 56 δις ευρώ σε 69,8 δις ευρώ, γεγονός που αντικατοπτρίζεται και στην αύξηση παροχής δανείων που σημειώθηκε κατά το ίδιο διάστημα από τις τράπεζες από 54,4 δις ευρώ σε 67,6 δις ευρώ.
Περαιτέρω, οι κυπριακοί τίτλοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άντληση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Σημειώνεται ότι, πέραν των εκδόσεων νέων τίτλων πρέπει να υπολογίζονται και οι λήξεις κρατικού χρέους. Για παράδειγμα, οι εκδόσεις χρέους εντός 2011 με αρχικούς επενδυτές τις εγχώριες τράπεζες ανήλθαν στα 1587 εκ ευρώ. Οι αποπληρωμές παλαιότερου χρέους το οποίο έληξε εντός 2011 και το οποίο βρισκόταν στην κατοχή εγχώριων τραπεζών ήταν 745 εκ ευρώ. Συνεπώς, η καθαρή χρηματοδότηση Εξαιρούνται οι εκδόσεις χρέους με έναρξη και λήξη εντός του 2011. Επίσης, για σκοπούς συνοχής, εξαιρούνται καταθέσεις του κράτους σε τράπεζες με έναρξη και λήξη εντός του έτους 2011. του κράτους για το τρέχον έτος από τα κυπριακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι της τάξεως των 842 εκ ευρώ Υπολογίζεται ότι αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 0,9% των 69,8 δισ. ευρώ καταθέσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα (με βάση τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας ημερομηνίας 27/10/2011)
.
2. Η ρευστότητα στην οικονομία έχει ενισχυθεί από τις εκδόσεις χρέους στο εξωτερικό
Κατά το διάστημα 2008-2011 ο κύριος δανεισμός του κράτους προήλθε από το εξωτερικό με διοχέτευση στην οικονομία ποσού 3370 εκ ευρώ, με προέλευση ως εξής:
Ø Χρεόγραφα ΕΜΤΝ εξωτερικού: 2483 εκ ευρώ από ξένους επενδυτές μόνο
Ø Δάνεια εξωτερικού πλην αποπληρωμές δανείων εξωτερικού: 171 εκ ευρώ (από 827 εκ ευρώ σε 998 εκ ευρώ)
Ø Δανεισμός μέσω χρεογράφων ECP το 2011: 716 εκ ευρώ
Το πιο πάνω ποσό αποτέλεσε και το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του δημοσίου χρέους από 8388 εκ ευρώ στις 31-12-2008 σε περίπου 12150 εκ ευρώ στις 31-12-2011.
Περαιτέρω, η άντληση 2,5 δις ευρώ ή περίπου 13,3% του προβλεπόμενου για το 2012 Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος μέσω του δανείου από Ρωσική Ομοσπονδία, θα ενισχύσει περισσότερο την ρευστότητα της κυπριακής οικονομίας.
3. Το κράτος έχει εκδώσει προς τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα ειδικούς κυβερνητικούς τίτλους ύψους 3 δις ευρώ ως εργαλείο άντλησης ρευστότητας από την ΕΚΤ
Το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και μετά από έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξέδωσε τριετείς Ειδικούς Κυβερνητικούς Τίτλους ύψους 3 δις ευρώ, λήξεως τον Νοέμβριο του 2012, προς τα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με σκοπό την χρήση τους ως ενέχυρο για άντληση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Οι τίτλοι αυτοί διανεμήθηκαν στο σύνολο του τραπεζικού συστήματος, ενώ λόγω της φύσης τους, δεν χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση κεφαλαίων εκ μέρους της κυβέρνησης.
Συμπέρασμα
Τα πιο πάνω δεδομένα καταδεικνύουν ότι καμία ασυνήθιστη δανειοληπτική δραστηριότητα του Δημοσίου από την εγχώρια αγορά δεν έχει γίνει κατά την περίοδο 2008-2011 και ότι ο ισχυρισμός ότι το Δημόσιο απορρόφησε τις πιστώσεις του εγχώριου τραπεζικού συστήματος είναι, το λιγότερο, εσφαλμένος.
Νοείται ότι οποιεσδήποτε αγορές σε κυπριακούς τίτλους γίνονται από τις τράπεζες στη δευτερογενή αγορά γίνονται ως μέρος της επενδυτικής πολιτικής των τραπεζών και ουδεμία σχέση έχει η Κυπριακή Δημοκρατία ως εκδότης
Εξαιρούνται οι εκδόσεις χρέους με έναρξη και λήξη εντός του 2011. Επίσης, για σκοπούς συνοχής, εξαιρούνται καταθέσεις του κράτους σε τράπεζες με έναρξη και λήξη εντός του έτους 2011.
Υπολογίζεται ότι αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 0,9% των 69,8 δις ευρώ καταθέσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα (με βάση τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας ημερομηνίας 27/10/2011)
Εξαιρούνται οι εκδόσεις χρέους με έναρξη και λήξη εντός του 2011. Επίσης, για σκοπούς συνοχής, εξαιρούνται καταθέσεις του κράτους σε τράπεζες με έναρξη και λήξη εντός του έτους 2011.
Υπολογίζεται ότι αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 0,9% των 69,8 δισ. ευρώ καταθέσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα (με βάση τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας ημερομηνίας 27/10/2011)